პროექტის შესახებ

კითხვარი პროექტის შესახებ

პროექტის კვლევა- მე შევქმენი კითხვარი და ჩავატარე კვლევა, რომლის მეშვეობითაც გავიგე კითხვებზე პასუხს. რესპონდენტები ძირითადად არიან თბილისიდან და გარდაბნიდან. ჩემი გამოკითხულების უმეტესობა (87,6%) არიაs 18-22 წლის ინტერვალში და ძირითადად გოგოები არიან 68,8%. რესპოდენტების 92,9% სტუდენტია. რესპონდენტების 20% მიიჩნევს, რომ ყველაზე მეტად თბილისში აბინძურებენ ქალაქს. 93,3 ფროცენტი რესპოდენტი კი ფიქრობს, რომ ბუნებრივ გარემოში დაბინძურებული ნივთიერების შემოტანა ფიზიკურ სისტემებსა და ცოცხალ ორგანიზმებში ზიანს იწვევს. 62,5% მიიჩნევს ,რომ გარემოს  დაბინძურება ახალი პრობლემაა. 56.3% რესპოდენტის აზრით საქართველო ამ პრობლემის წინ დგას. 68,8%-ის აზრით ჩვენ გარემოს დაცვას ოჯახში შეგვიძლია, რომ ვისაწვლოთ. 68,8%-.ის აზრით ჰაერში ნარჩენი აირების დაგროვება მჟავურ წვიმებს იწვევს. 62,5% მიიჩნევს რომ მათ სოფელსა და ქალაქებში ანაგვიანებენ გარემოს. 56,3%- მა უპასუხა, რომ როდესმე ნაგავს ძირს დაუგდია. 87,5% რესპოდენტის ქუჩაზე სანაგვე ურნები არსებობს. კიტხვა: როგორ შეიძლება დავიცვათ გარემო დაბინძურებისაგან? ბევრმა რეპოდენტმა ასე უპასუხა: "ნაგავს არ უნდა დავყაროთ ძირს". კითხვა : მოგვარდება თუ არა ეს პრობლემა? და როგორ? რესპოდენტების უმეტესობამ ასე უპასუხა : "თუ ყველა შეასრულებს თავის მოვალეობას ,შეიძლება,სრულად არა, მაგრამ დამცირდება ეს პრობლემა."
ჩემ მიერ ჩატარებულ კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე, უმტესობის აზრით, ბუნების დაბინძურება ძალიან საშიშია ჩვენი მომავლისთვის. რესპოდენტების უმრავლესობამ გარემოს დაბინძურების შესახებ ძალიან ბევრი რამე იცის. იმედი მაქვს, რომ ჩემს პროექტის მეშვეობით საზოგადეობას უფრო მეტი ინფორმაცია ექნებათ გარემოს დაბინძურების შესახებ.
გარემოს დაბინძურება

დაბინძურებული ნივთიერებების შემოტანა ბუნებრივ გარემოში, რომელიც იწვევს ცვალებადობას, არეულობას, ზიანს ან დისკომფორტს ფიზიკურ სისტემებსა თუ ცოცხალ ორგანიზმებში გარემოს დაბინძურება ჰქვია.გარემოს დაბინძურება 21-ე საუკუნის ნომერ პირველ გლოპალურ პრობლემად არის მიჩნეული. გარემოს დაბინძურების ორი გზა არსებობს: ბუნებრივი და ანთროპოგენული.ადამიანი თავისი სამეურნეო საქმიანობის შედეგად აბინძურებს, ჰაერს, წყალს, ნიადაგს, ჩეხავს დიდი რაოდენობით ხე-ტყეს, რაც თავის მხრივ უარყოფითად აისახება გარემოსა და ჩვენს ჯანმრთელობაზე.

წყარო

ოქტომბრის ბოლოს, სამეცნიერო ჟურნალ "ლანცეტში" გამოქვეყნებულ კვლევა კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ დედამიწაზე სიცოცხლის მთავარი საფრთხე გარემოს დაბინძურებაა. ის ყოველწლიურად 9 მილიონამდე ადამიანის ნაადრევ სიკვდილს იწვევს- სამჯერ მეტს, ვიდრე შიდსი, ტუბერკულოზი და მალარია ერთად აღებული და15-ჯერ მეტს, ვიდრე ყველა ომის, თუ ძალადობის სხვა ფორმების ერთობლიობა. ეს მონაცემი დედამიწაზე  ადამიანთა ნაადრევი სიკვდილიანობის საშუალოდ 16 პროცენტს შეადგენს გარემოს დაბინძურებასთან დაკავშირებული დაავადებები არაპროპორციულად არის განაწილებული მდიდარ და ღარიბ მოსახლეობაში. დაღუპულთა 92 პროცენტი, ანუ ყოველი ათიდან ცხრა, დაბალ და საშუალო შემოსავლიან ქვეყნებზე მოდის, სადაც გარემო ხშირად ყველაზე უფროა დაბინძურებული. განსაკუთრებით მაღალია სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ბავშვებში, უმცირესობებში და მარგინალიზებულ ჯგუფებში.
წყარო
წყარო

მიწის დაბინძურება

მიწა დედამიწაზე მცხოვრები ყველა ცოცხალი არსების მთავარი საცხოვრებელი ადგილია. ამ საცხოვრებლის თავისებურებებისა და ხარისხისათვის ზიანის მიმყენებელ ყველა სახის მოვლენას ნიადაგის დაბინძურება ეწოდება. ნიადაგის დაბინძურება პირდაპირ თუ არაპირდაპირ გავლენას ახდენს ყველა ცოცხალ არსებაზე.
ნიადაგის დაბინძურების შემქმნელი ფაქტორების უმრავლესობა ადამიანის მიერაა გამოწვეული.

-საყოფაცხოვრებო და ინდუსტრიული ნარჩენების პირდაპირ გარემოში გადაყრა,
- გამონაბოლქვი გაზები, სასოფლო სამეურნეო წამლები და ქიმიური სასუქები,
-ჰაერის დამბინძურებელი მავნე გაზების წვიმის შედეგად მიწაში შერევა,
-ტყეების განადგურების შედეგად გამოწვული ნიადაგის ეროზია - ნიადაგის დაბინძურების მთავარი მიზეზებია.
წყარო

წყარო.

ჰაერის დაბინძურება

ჰაერის დაბინძურება ხდება მაშინ, როდესაც მტვრის ნაწილაკები, ორთქლი (ან კვამლი) შედის ატმოსფეროში ისეთი სახით, რომ შემდგომში ხდება ადამიანების, ცხოველების და მცენარეებისათვის საზიანო.

დედამიწას გარს აკრავს ატმოსფერო, რომელიც შედგება სხვადასხვაგვარი აირებისგან. ატმოსფერო გვეხმარება დედამიწის დაცვაში და აძლევს საშუალებას სიცოცხლეს რომ იარსებოს. მის გარეშე, ჩვენ დავიწვებოდით მზის ინტენსიური სიცხისგან დღისით ან გავიყინებოდით ძალიან დაბალი ტემპერატურის გამო ღამით.

ნებისმიერი დამატებითი აირი ან ნაწილაკი, რაც წარმოდგენილია ჰაერში, რათა შეცვალოს ბუნებრივი ბალანსი და ავნოს ცოცხალ არსებებს, არის ჰაერის დაბინძურება.
ის, რაც აბინძურებს ჰაერს, არის დამაბინძურებელი. დამაბინძურებლები მოიცავს აზოტის ოქსიდებს, ნახშიბადის მონოოქსიდებს, ნახშირწყალბადებს, გოგირდის ოქსიდებს (ძირთადად ქარხნებიდან), ქვიშის ან მტვრის ნაწილაკებს და ორგანულ ნაერთებს, რომელთაც შეუძლიათ აორთქლება და ატმოსფეროში შეღწევა.

წყარო

არსებობს ორი ტიპის დამაბინძურებელი:
პირველადი დამაბინძურებლები არის ის აირები ან ნაწილაკები, რომლებიც იტუმბება ჰაერში და ხდის მას უსუფთაოს. ეს აირები მოიცავს ნახშირბადის მონოოქსიდს, რომელიც მოდის ავტომობილებიდან (მანქანდებიდან), გამონაბოლქვს და გოგირდის დიოქსიდს, რომელიც ნახშირის წვის შედეგად მიიღება.

მეორადი დამაბინძურებლები: როდესაც ჰაერში არსებული დამაბინძურებლები შედის ქიმიურ რეაქციებში, ისინი ქმნიან უფრო სახიფათო ქიმიკატს. ფოტოქიმიური სმოგი არის ამის მაგალითი და არის მეორადი დამაბინძურებელი.
როდესაც ჰაერი ბინძურდება, მას ადვილად შეუძლია გავრცელება და ვინაიდან ჩვენ შევისუნთქავთ მას, ადვილად არ შეგვიძლია დაბინძურებული ჰაერისგან თავის არიდება.
წყარო

წყლის დაბინძურება

წყალი, რომელიც დედამიწაზე სიცოცხლის მთავარი წყაროა, როგორც სფეროს, ასევე ცოცხალი არსებების სხეულის დიდ ნაწილს შეადგენს. წყლის დაბინძურება მთლიანად სიცოცხლის დაბინძურებას ნიშნავს.

წლის ხარისხის დამრღვევი ორგანული, არაორგანული, ბიოლოგიური და რადიოაქტიური ნივთიერებების გაზომვად დონემდე წყალში შერევა, წყლის დაბინძურებაა. ფიზიკურად და ქიმიურად დაბინძურებული წყალი ბიოლოგიურ სიცოცხლეს არღვევს.
წყალში შერეული მიკროორგანიზმები და ქიმიური დამბინძურებლები ეპიდემიურ დაავადებებს იწვევენ.

 წყლის დაბინძურების მთავარი მიზეზებია:
-შეწამვლის თაოსნობით მთლიანად ყველა სასოფლო სამეურნეო საქმიანობა,
-ბუნებრივი ან ხელოვნური ნიადაგის ეროზია
- დამპალი მცენარეები,
-ცხოველური ნარჩენები,
-მომწამვლელი ან ქიმიური ნარჩენები,
-ინდუსტრიული ან საყოფაცხოვრებო ნარჩენები.

წყარო

სუფთა წყალი დედამიწაზე სიცოცხლის გასაგრძელებლად და ჯანმრთელობის შესანარჩუნჩუნებლად ყველაზე მნიშვნელოვანი ელემენტია. ცხოვრების დასაცავად წყლის დაცვა აუცილებელია და ეს ყველას მთავარი პასუხისმგებლობაა.
წყარო

შავი ზღვის დაბინძურება

შავი ზღვის სანაპირო ძალიან დაბინძურებულია პლასტიკატის შემცველი მყარი ნარჩენებით, რომლებიც საფრთხეს უქმნის ზღვის ძუძუმწოვრებს, რადგან ისინი მათ ყლაპავენ. ძალიან ხშირად ნაპირზე გამორიყული მკვდარი დელფინების კუჭში უცხო სხეულებს აღმოაჩენენ ხოლმე.

წყარო

ნავთობი უმეტესად  შავი ზღვის სანაპირო ზოლს აბინძურებს, რადგან სწორედ აქაა თავმოყრილი მდინარის შესართავები, ჩამდინარე წყლების ჩაშვების წერტილები, პორტები და სამრეწველო ობიექტები. გემებიდან ჩაღვრილი ნავთობპროდუქტები კი აბინძურებს არა მარტო სანაპირო ზოლს, არამედ ზღვასაც.  ჩაღვრილი ნავთობი აზიანებს სანაპიროს ეკოსისტემას, ანადგურებს თევზის ქვირითსა და ლიფსიტებს; ეს კი პირდაპირ მოქმედებს ზღვის ფრინველებზე.

 შავ ზღვას რადიაქტიური საფრთხეც ემუქრება. 1986 წელს. ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგურის აფეთქების შემდეგ (საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში ყოფნის დროს) რადიაქტიური ნივთიერებები შავ ზღვაში მდინარეებისა და ნალექების მეშვეობით მოხვდა. შედეგად დაიღუპა ზღვის უამრავი არსება, თევზის ზოგიერთმა სახეობამ კი გამრავლების უნარი დაკარგა.

წყარრო 

გლობალური დათბობა

გლობალური დათბობა, რომელიც უმნიშვნელოვანესი საკითხი და უმთავრესი პრობლემაა დღევანდელი ადამიანისთვის. მიუხედავად იმისა, რიმ გლობალური დათბობის შესახებ ჯერ  კიდევ 1895 წელს, ცნობილმა ქიმიჯოსმა სვანტე არენიუსმა იწინასწარმეტყველა, ამ საკითხმა აქტუალობა  მხოლოდ მე-20 საუკუნის  მეორე ნახევარში მოიპოვა. სწორედ მეოცე საუკუნის სამოცდაათიანი წლებიდან, გახდა ცნობილი თანამედროვე კლიმატის ცვლილებები, როდესაც შეამჩნიეს მსოფლიო საშუალო წლიური ტემპერატურის მკვეთრი ზრდა და გახშირდი კლიმატური კატასტროფები.თუმცა ამ არმოჩენების  მიუხედავად ბუნების დამცველებს საზოგადოება დასცინოდა და მათ ნათქვამს სერიოზულად არავინ აღიქვამდა.

წყარო

მეცნიერები ადასტურებენ,რომ გლობალური დათბობის მთავარი მიზეზი ატმოსფეროში არსებული მავნე გაზებია. CO2,ბუნებრივი საწვავების: ნახშირის, ნავთობისა და ბუნებრივი აირის წვისას გამოიყოფა საკმაოდ დიდი რაოდენობით.მისი კონცენტრაცია კი ატმოსფეროში სულ უფრო იზდება. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ სულ მალე დედამიწაზე ნახშირორჟანგის ისეთ კონცენტრაციას მივაღწევთ, როგორიც არ ყოფილა 50 მილიონი  წლის განმავლობაში. ამ ყველაფერს კი თავის მხრივ მივყავართ ტემპერატურის ისეთ ცვლილებებთან,რომელიც მომაკვდინებელი იქნება კაცობრიობისათვის.

წყარო